Thái Nguyên – mảnh đất không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh, những câu chuyện lịch sử đi vào huyền thoại, những cảnh quan núi non hùng vĩ mê đắm lòng người mà còn là nơi mang nhiều nét văn hóa ẩm thực đa dạng hấp dẫn. Đó là sự kết tinh của tinh hoa thiên nhiên núi rừng, của văn hóa truyền thống, nét hiện đại và cả bàn tay khéo léo của con người nơi đây. Cùng Toplist điểm qua những món ăn ngon bạn nên thử của Thái Nguyên nhé !
Nội Dung Chính Của Bài Viết
Mỳ gạo Hùng Sơn
Mỳ gạo Hùng Sơn có độ giòn, dẻo, thơm đặc biệt. Không phải ngẫu nhiên mà mỳ gạo Hùng Sơn lại được yêu thích như vậy. Người dân nơi đây làm mỳ bằng một loại gạo đặc biệt là gạo bao thai Định Hóa. Mỳ gạo Hùng Sơn không hề có hàn the hay chất hóa học, mỳ có màu trắng hoàn toàn tự nhiên, đượm vị thơm của gạo, khi ăn rất ngọt và thơm.
Bạn có thể đến tận nơi để mua mỳ về làm quà nếu có dịp ghé qua mảnh đất này. Đây thực sự là món quà quê ấm áp và đầy ý nghĩa cho mọi người.
Cơm lam Định Hóa
Cơm lam là món ăn giản dị của người dân Định Hóa, nơi gắn với những nương lúa trên sườn đồi, những con suối đầu nguồn, những rừng tre xanh ngắt,…. Cơm lam Định Hóa được làm từ gạo nếp nương ngon, ống nứa được làm từ ống tre non còn tươi, khi lam cơm thì phần nước ngọt của cây sẽ ngấm vào gạo.
Người Định Hóa làm cơm lam bằng cách cho gạo nếp đã ngâm vào ống nứa, 3 phần gạo, 2 phần nước sau đó nút chặt lại bằng lá chuối non và đem hơ qua lửa. Khi cơm chín có mùi thơm vô cùng quyến rũ. Từng ống cơm lam là sự hòa quyện của hương vị đất trời, từng khoanh cơm mịn màng ăn thích mê vừa dân dã, mộc mạc lại đậm đà không thể quên.
Bánh chưng Bờ Đậu
Bánh chưng Bờ Đậu là một trong những món ngon nổi tiếng nhất của Thái Nguyên. Làng bánh chưng Bờ Đậu thuộc xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương được coi là nơi lưu giữ món bánh mang tinh hoa ẩm thực Việt. “Bánh chưng luộc nước giếng thần, thơm ngon mùi vị có phần trời cho”, có lẽ câu ca dao này đã từ lâu trở thành niềm tự hào của người dân nơi đây – một trong 5 làng làm bánh chưng nổi tiếng nhất miền Bắc.
Bánh chưng Bờ Đậu phải được làm từ gạo nếp nương thơm ngon Định Hóa, thịt lợn sạch của người dân tộc và lá dong rừng được hái tại Na Rỳ, Bắc Kạn. Với bàn tay khéo léo dày dặn kinh nghiệm lành nghề cho ra những chiếc bánh đẹp mắt. Có lẽ vì thế mà hương vị bánh chưng Bờ Đậu không thể trộn lẫn với các loại khác. Đó là thứ đặc sản quanh năm không chỉ dịp Tết mới có, kéo chân biết bao du khách từ mọi miền đến thưởng thức. Hương vị của trời đất, thiên nhiên và con người giao hòa, hòa quyện và được kết tinh thành thức quà đặc sản nổi tiếng của mảnh đất Thái Nguyên: bánh chưng Bờ Đậu.
Trám đen Hà Châu
Trám đen là một trong những sản vật được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho mảnh đất Hà Châu. Trám đen là cây thân mộc, tuổi thọ cây có thể lên tới một trăm năm, quả trám hình thoi, chín vào tháng 7. Do hợp thổ nhưỡng nên quả trám trồng ở mảnh đất Hà Châu lại đặc biệt hơn có vị bùi, thơm. Nhờ đó mà trám đen Hà Châu được phân phối trên cả nước và rất nổi tiếng.
Trám đen có thể được chế biến là trám om và trám nấu. Trám om chấm tương, ăn kèm với thịt ba chỉ luộc thì rất tuyệt. Trám nấu được om chín và đổ vào vại ngâm ăn dần. Nếu có dịp đến đây, chắc chắn bạn sẽ được những người dân thân thiện thiết đãi món đặc sản này.
Bánh ngải
Bánh ngải của người Tày Thái Nguyên rất dễ ăn, mát và không hề ngấy. Bánh được làm vào dịp thanh minh hoặc rằm tháng 7 với hương vị hăng đặc trưng của lá ngải hòa quyện cùng vị dẻo thơm của nếp và vị ngọt của đường. Bánh ngải là sự kết hợp của cái hoang dã núi rừng, sự non tươi của đồi nương. Tất cả tạo nên một thức bánh trong mát ngọt thơm.
Làm bánh ngải không khó nhưng sẽ công phu từ khâu chọn nguyên liệu đến khâu ra bánh. Với sự khéo léo và thông minh của những người phụ nữ dân tộc Tày đã kết hợp gạo nếp và cây ngải cứu tạo thành một loại bánh vừa thơm ngon, lại có thể chữa được nhiều bệnh.
Đậu phụ Bình Long
Giờ đây, mỗi lần nghe tên xã Bình Long, huyện Võ Nhai thì không ai không biết nghề làm đậu phụ thơm ngon nổi tiếng. Chế biến đậu phụ không khó nhưng đòi hỏi bàn tay khéo léo, tỉ mỉ nhiều công đoạn. Nguyên liệu làm đậu được trồng từ chính mảnh đất Bình Long. Đậu phụ Bình Long không cứng cũng không mềm, được bán theo từng cân một.
Có nhiều cách thưởng thức đậu Bình Long, khi còn nóng có thể cắt ra chấm cùng mắm tôm chanh hoặc có thể cắt nhỏ rán vàng chấm nước mắm pha và ăn kèm rau sống. Ngoài ra cũng có thể kết hợp cùng với các nguyên liệu như thịt lợn, cà chua,… để tạo ra những món ăn thơm ngon khác nhau.
Bánh Cooc Mò
Đến Thái Nguyên mà không có dịp thưởng thức bánh cooc mò của dân tộc Tày thì thật là đáng tiếc. Theo tiếng Tày, cooc mò có nghĩa là sừng bò. Tên gọi đặc biệt của bánh bắt nguồn từ hình dáng chóp nhọn như chiếc sừng bò. Thức bánh đặc sản của người Tày Thái Nguyên mang nét đặc trưng vốn có này đã theo biết bao thực khách đến mọi miền đất nước, được mọi người yêu thích vì hương vị thơm ngon của nó.
Công đoạn làm bánh đòi hỏi sự chu đáo, khéo léo từ khâu chọn nguyên liệu, gói bánh đến luộc bánh. Thành phẩm có được là những chiếc bánh màu xanh nhạt, đượm vị thơm của lá dong, gạo nếp và vị ngậy của lạc nhân đỏ. Bánh thường được ăn cùng mật ong hoặc đường kính tùy sở thích của từng người.
Tương nếp Úc Kỳ
Ai một lần đến với xã Úc Kỳ đều không thể bỏ qua cơ hội nếm thử vị ngọt đậm đà thơm lừng của tương nếp. Món đặc sản này được làm từ hạt lúa nếp Thầu dầu, một trong những điều tạo nên đặc trưng khác với các vùng làm tương nếp khác.
Nguyên liệu chính để làm tương chính là lúa nếp Thầu dầu, đỗ tương và muối trắng. Làm tương đòi hỏi sự cầu kỳ, công phu tỉ mỉ và giàu kinh nghiệm. Thành phẩm đạt yêu cầu là tương có màu sậm, sánh mịn và thơm mùi đỗ tương. Dùng tương làm món chấm, làm gia vị cho các món kho nấu thì tuyệt không gì bằng. Đến với Úc Kỳ bất cứ mùa nào trong năm, các gia đình đều có chum tương nếp thơm nồng.
Tôm cuốn Thừa Lâm
Vào mỗi dịp Tết cổ truyền, người dân làng Thừa Lâm của tỉnh Thái Nguyên có tục lệ gói tôm cuốn để dâng lễ ở đình làng. Đây thực sự là một món ăn dân dã mang đậm hương vị làng quê.
Nguyên liệu chính cho món tôm cuốn là tôm tươi được nhặt rửa sạch rồi xâu vào que tăm. Trứng gà rán, giò nạc, thịt mỡ, hành củ. Khi ăn món này có thể chấm cùng gia vị, nước mắm, ớt, tiêu,… Vào những ngày Tết se lạnh được nhâm nhi chén rượu cùng món tôm cuốn béo giòn ngậy thì tuyệt còn gì bằng.
Nem chua Đại Từ
Vùng đất Thái Nguyên có nơi làm nem chua nổi tiếng đó là nem Đại Từ. Khác với các loại nem chua khác có thể bóc ra ăn ngay thì nem Đại Từ cần nướng bằng than hoặc lăn qua chảo mới ăn được. Nguyên liệu làm nem gồm thịt nạc, tỏi, hạt tiêu, rượu, lá ổi. Nem sau khi gói thì khoảng 3 – 4 ngày sẽ ăn được, khi ăn có thể chấm thêm nước mắm chanh pha ớt và một số loại lá. Từng chiếc nem với vị ngọt của thịt, vị chua vừa phải, hương thơm lá chuối nướng cùng gia vị chấm đậm đà khiến bạn nhớ mãi.
Nếu có dịp đến Đại Từ thì bạn đừng quên ghé mua nem chua để làm quà, một trong những món ngon truyền thống đặc trưng không lẫn vào đâu được.